Dầu cắt gọt pha nước là một trong những thành phần thiết yếu trong quá trình gia công kim loại, giúp làm mát, bôi trơn và làm sạch các chi tiết gia công. Được sử dụng phổ biến trong các máy CNC, loại dầu này đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả gia công và kéo dài tuổi thọ của máy móc. Tuy nhiên, để sử dụng dầu cắt gọt pha nước một cách hiệu quả và an toàn, có một số lưu ý quan trọng mà người sử dụng cần phải nắm vững. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn chi tiết về cách sử dụng dầu cắt gọt pha nước, các lưu ý khi sử dụng và bảo dưỡng để duy trì hiệu quả cao nhất.
Dầu cắt gọt pha nước là gì?
Dầu cắt gọt pha nước là dung dịch được pha trộn giữa dầu gốc khoáng và nước, thường được sử dụng trong các ứng dụng gia công kim loại như cắt, khoan, mài, tiện, hoặc gia công CNC. Dầu cắt gọt pha nước giúp làm mát các bộ phận trong quá trình gia công, giảm ma sát và bảo vệ dụng cụ cắt khỏi mài mòn. Dầu cắt gọt pha nước cũng giúp làm sạch bề mặt của chi tiết gia công, rửa trôi các phoi kim loại, đồng thời bảo vệ máy móc khỏi sự ăn mòn và oxy hóa.

Có ba loại dầu cắt gọt pha nước chính, tùy theo hàm lượng dầu gốc khoáng trong thành phần:
- Dầu nhũ tương: Có tỷ lệ dầu khoáng từ 40% đến 80%, khi pha với nước sẽ tạo thành một nhũ tương màu trắng sữa đục. Loại dầu này được sử dụng phổ biến nhất trong các ứng dụng gia công.
- Dầu bán tổng hợp: Thành phần dầu khoáng từ 10% đến 40%, tạo ra nhũ tương trong mờ khi pha với nước.
- Dầu tổng hợp: Không chứa dầu khoáng, thay vào đó là các polymer hoạt động bề mặt, tạo ra dung dịch trong suốt khi pha với nước.
Các lưu ý quan trọng khi sử dụng dầu cắt gọt pha nước
Để dầu cắt gọt pha nước phát huy hiệu quả tối đa và đảm bảo sự an toàn trong quá trình sử dụng, bạn cần lưu ý một số yếu tố quan trọng sau:
Kiểm tra độ pH của dung dịch
Độ pH của dung dịch dầu cắt gọt pha nước ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nó. Độ pH cần được duy trì trong khoảng 8,8 – 9,2 để đảm bảo dung dịch làm việc hiệu quả. Nếu độ pH giảm xuống dưới 8, dung dịch sẽ dễ gây ăn mòn và tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển. Ngược lại, nếu độ pH vượt quá 9,5, dung dịch có thể gây kích ứng da hoặc viêm da cho người lao động.
Để kiểm tra độ pH, bạn có thể sử dụng giấy quì hoặc máy đo pH. Kiểm tra độ pH ít nhất một lần mỗi tuần để đảm bảo mức độ pH luôn trong phạm vi an toàn.
Kiểm tra nồng độ dung dịch
Nồng độ dung dịch dầu cắt gọt pha nước cần được duy trì ở mức phù hợp với yêu cầu gia công. Nồng độ quá cao có thể gây kích ứng da, làm hao dầu và không làm sạch máy hiệu quả. Trong khi đó, nồng độ quá thấp sẽ làm tăng nguy cơ vi sinh vật tấn công, gây ăn mòn và giảm hiệu quả bôi trơn.
Bạn cần kiểm tra nồng độ dung dịch hàng ngày hoặc ít nhất hàng tuần và điều chỉnh thích hợp nếu cần thiết. Nồng độ có thể được đo bằng khúc xạ kế hoặc dụng cụ đo chuyên dụng khác.
Kiểm tra chất lượng nước
Nước là thành phần chính của dầu cắt gọt pha nước, vì vậy chất lượng nước ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của dung dịch. Nước có thể chứa các khoáng chất, muối và vi sinh vật, làm ảnh hưởng đến độ ổn định của nhũ tương và hiệu quả làm mát của dầu cắt gọt.

Độ cứng của nước là yếu tố quan trọng cần được chú ý. Nước cứng (độ cứng trên 200 ppm) có thể làm nhũ tương không bền, gây đóng cặn và giảm khả năng chống rỉ của dung dịch. Trong khi đó, nước mềm (dưới 100 ppm) có thể gây phát sinh bọt trong quá trình gia công. Để đảm bảo chất lượng dung dịch, nước có độ cứng từ 80 – 125 ppm là lý tưởng.
Kiểm tra mức dầu và Nhiệt Độ Dầu
Mức dầu trong bồn phải được kiểm tra thường xuyên, vì mức dầu quá thấp có thể khiến bơm hút không khí vào dầu, gây ra hiện tượng bọt và làm tràn dầu. Đồng thời, nhiệt độ dầu quá cao cũng có thể gây phát sinh bọt và làm giảm hiệu quả làm mát.
Dầu cần được duy trì ở nhiệt độ thích hợp để đảm bảo tính năng làm mát và bôi trơn hiệu quả. Nếu nhiệt độ dầu quá cao, bạn nên điều chỉnh lại hệ thống làm mát hoặc kiểm tra các bộ phận liên quan.
Kiểm tra tình trạng tạp nhiễm vi sinh vật
Vi khuẩn và nấm mốc có thể phát triển mạnh trong bồn dầu khi máy ngừng làm việc trong thời gian dài, ví dụ như cuối tuần. Sự phát triển của vi sinh vật có thể gây mùi hôi và làm giảm hiệu quả hoạt động của dầu. Để kiểm tra sự hiện diện của vi sinh vật, bạn có thể sử dụng que thử vi khuẩn.
Việc sử dụng dầu chất lượng cao với các chất diệt khuẩn có thể giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm, nhưng việc duy trì các thông số như pH và nồng độ dung dịch vẫn cần được theo dõi và bảo dưỡng định kỳ.
Định kỳ vệ sinh máy và thay dầu
Để dầu cắt gọt pha nước hoạt động hiệu quả, bạn cần vệ sinh máy và bồn dầu định kỳ để loại bỏ các tạp nhiễm, phoi gia công và các chất bẩn khác. Việc vệ sinh hệ thống thường xuyên sẽ giúp kéo dài tuổi thọ của dầu, đồng thời giảm thiểu sự phát triển của vi khuẩn.
Dung dịch gia công nên được thay mới định kỳ, tốt nhất là mỗi 6 tháng. Trong quá trình thay dầu, bạn có thể sử dụng chất tẩy rửa hệ thống (system cleaner) để làm sạch máy trước khi thay dầu mới.
Lưu ý an toàn khi sử dụng dầu cắt gọt pha nước
Mặc dù dầu cắt gọt pha nước ít gây hại cho sức khỏe hơn các loại dầu cắt gọt khác, nhưng việc tiếp xúc lâu dài vẫn có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe. Viêm da tiếp xúc là vấn đề phổ biến, gây bỏng rát, ngứa và phồng giộp. Hít phải hơi dầu cũng có thể gây ra các vấn đề về hô hấp như hen suyễn và viêm phổi.
Để bảo vệ sức khỏe, bạn cần thực hiện các biện pháp an toàn như:
- Đọc kỹ Thông tin An toàn Sản phẩm (MSDS) của dầu cắt gọt.
- Sử dụng thiết bị bảo hộ như găng tay, kính bảo vệ và khẩu trang.
- Đảm bảo thông gió tốt tại nơi làm việc để tránh hít phải hơi dầu.
- Rửa sạch tay và da tiếp xúc với dầu ngay sau khi làm việc.
Kết luận
Dầu cắt gọt pha nước là một yếu tố không thể thiếu trong các quá trình gia công kim loại, giúp làm mát, bôi trơn và làm sạch các chi tiết gia công. Để đảm bảo dầu cắt gọt pha nước luôn hoạt động hiệu quả, bạn cần lưu ý các yếu tố như độ pH, nồng độ dung dịch, chất lượng nước và vệ sinh định kỳ. Việc tuân thủ các lưu ý này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả gia công mà còn đảm bảo an toàn cho người lao động và bảo vệ máy móc, thiết bị.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn về dầu cắt gọt pha nước, đừng ngần ngại liên hệ với Dầu Nhờn KTV để được hỗ trợ chi tiết và tận tình.
DẦU NHỜN KỸ THUẬT VIỆT
- Email: daunhonktv@gmail.com
